هدایت به بالای صفحه

سخن گو

سخن گو

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
با سلام
1 - آیات و احادیث منتخب، به همراه برخی مطالب دیگر، وب سایت سخن گو را تشکیل میدهد .
2 - سخن گو ، فعالیت انتفاعی ، آگهی و جهت گیری تبلیغاتی ندارد .
3 - مطالب تقدیمی مخاطب خاصی نداشته، مگر اینکه صراحتاً ذکر نام شده باشد .
4- شماره هایی که جلو احادیث آمده، منبع آن حدیث، در پست منابع و مآخذ میباشد.
گردآوری و تنظیم از: حسن

ساعت و تاريخ

تماس با ما
Google

در این وبلاگ
در كل اینترنت
وبلاگ-کد جستجوی گوگل

دریافت کد اوقات شرعی

وضعیت آب و هوا

۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «عهدنامه مالک اشتر» ثبت شده است


 

هیچ گروه از گروه ها و هیچ ملتى از ملتها را نمى یابیم که بدون سرپرست زندگى کرده و باقى مانده باشند. براى اینکه گریزى از آن در امر دین و دنیا نیست. 113 - امام رضا (ع)

هر طور باشید همانگونه بر شما حکومت می شود . 107 - حضرت رسول (ص)

برای دولتمردان و حاکمان مملکتی، کوتاهی در سه کار جایز نیست :
1- نگهداری و حفاظت از مرزهای کشور در مقابل تهدیدات دشمن
2- برگزیدن مومنان صالح برای تصدی پستهای حکومتی
3- رسیدگی به ظلمی که به مردم ستمدیده و فاقد قدرت، از جانب ظالمان پر نفوذ و قدرت وارد شده است . 255 - امام صادق (ع)


مردم ، به دولتمردان خود شبیه ترند تا به پدرانشان . 127- امام علی (ع)


هر که حکومتش ستمگر باشد ، دولتش‏ زوال می پذیرد . 108 - امام علی (ع)

عدالت برترین سیاست است. 226 - امام علی (ع)

عدل شیرین تر از عسل و نرم تر از کف و خوشبوتر از مشک است . 295 - امام صادق (ع)

عدالت ، حفاظ دولتهاست. 114 - امام على (ع)

هیچ چیز مانند عدالت، شهرها را آباد نکرده‏ است . 123 - امام علی (ع)

خداوند عزوجل بر پیشوایان عادل واجب کرده که سطح زندگى خود را با مردم ناتوان برابر کنند تا فقیر را فقرش برآشفته نکند . 129- امام علی (ع)

مبادا بپنداری حکومتی که به تو سپرده شده است یک شکار است که به چنگت افتاده ، خیر ، امانتی بر گردنت گذاشته شده است و مافوق تو از تو رعایت و نگهبانی و حفظ حقوق مردم را می خواهد . تو را نرسد که به استبداد و دلخواه در میان مردم رفتار کنی . 131- امام علی (ع)


چهار چیز باعث شکست دولت ها می شود:
ضایع کردن اصول
و سرگرم شدن به فروع
و به کار گماردن آدم های پست
و کنار گذاردن انسان های فاضل . 145 - امام علی (ع)


هرکس‏ از میان گروهى‏ مردى را به کار گمارد در حالى که در بین آنها خداپسندتر از او وجود دارد، به خدا و رسول او  و مؤمنان خیانت کرده ‏است . 109 - حضرت رسول (ص)


سه چیز است که همه مردم به آنها نیاز دارند . امنیّت ، عدالت و آسایش . 48 - امام صادق (ع)


هیچ امتی رستگار نمی شود ، مگر این که در آن جامعه ضعیف بتواند بدون لکنت و ترس حق، خود را از قوی (ظالم) بگیرد . 73 - امام علی(ع)

هیچ نعمتى گواراتر از امنیّت نیست . 154 - امام علی (ع)
 
برنامه ریزی نیمی از زندگی است. 296 - امام صادق (ع)

هلاک پیشینیان شما از آنجا بود که دزد معتبر را رها نموده و دزد ضعیف را مجازات می کردند . 198 - حضرت رسول (ص)

نوک قلم ها را تیز کنید ، سطرها را نزدیک هم قرار دهید ، مطالب اضافی را حذف کنید و از زیاده روی در نوشتن بپرهیزید ، زیرا اموال مسلمانان تحمل ضرر و زیان را ندارد . 43 - امام علی (ع)

تا زمانى که مردم امر به معروف و نهى از منکر نمایند و در کارهاى نیک و تقوا به یارى یکدیگر بشتابند ، در خیر و سعادت خواهند بود ، اما اگر چنین نکنند ، برکت ها از آنان گرفته شود و گروهى بر گروه دیگر سلطه پیدا کنند نه در زمین یاورى دارند و نه در آسمان .  115 - حضرت رسول (ص)

هرکس تو را به چیزی که توانش را نداری مُکَلَّف سازد، حُکمِ نافرمانی تو از خودش را صادر کرده است. 227 - امام علی (ع)

مردم از نظر حقوق با هم برابرند . 121- امام علی (ع)

هدایایى که به کارگزاران داده مى شود ، همگى حرام است . 111 - حضرت رسول (ص)

پایدارى زندگى به برنامه‏ ریزی درست و وسیله رسیدن به آن مدیریت صحیح است.9 - امام علی(ع)

بر امّت خویش ، نه از فقر ، که از برنامه ریزى نادرست بیم دارم . 118 - حضرت رسول (ص)

 بهبود زندگى ، در گرو تدبیر است . 237 - امام علی (ع)
 
سوء تدبیر (مدیریت غلط ) ، کلید فقر است. 195- امام علی(ع)

هنگامىکه خداوند بخواهد ملتى را نابود کند،رباخوارى در میان آنان رواج می‏یابد.99 - امام صادق (ع)

احکام را یاد بگیرید، سپس تجارت کنید . به خدا قسم که ربا در میان این امت مخفی تر از حرکت مورچه بر روى تخته سنگ است. 238 - امام علی (ع)


آدمى فرزندِ زمان خویش است . 236 - امام علی (ع)
 
http://s9.picofile.com/file/8365410034/behtarin.jpg

مردم آنگاه که ظالم را ببینند و او را باز ندارند، انتظار مى‏رود که خداوند همه را به عذاب خود گرفتار سازد . 125- حضرت رسول (ص)


 کسى که اوضاع و احوال زمان خود را بشناسد ، مورد هجوم حوادث ناگوار قرار نمی گیرد . 6 - امام صادق(ع)                      

هیچ قومى مشورت نکرد مگر این که به ‏ترقى و تکامل راه یافت . 87 - امام حسن مجتبی (ع)


وحدت مایه رحمت ، و تفرقه موجب عذاب است .  126- حضرت رسول (ص)

اختلاف نکنید، آنان که قبل از شما بودند اختلاف کردند و هلاک شدند. 228 - حضرت رسول (ص)

کسی که بدون شایستگی (مقامش) بالا رود ، بدون جرم پایین کشیده شود . 152 - امام علی (ع)

هیچ‌امری‌ را نپذیر ، مگر آنکه‌ خودت‌ را شایسته آن بدانی . 218 - امام حسین (ع)

آن روز که به شهر شما آمدم، با این لباس پشمی و مرکب سواری و کوله بارم آمدم.اگر روزی که خواستم از شهر شما بروم، بیشتر از آنچه با خود داشتم بردم از خیانت کارانم. 146- امام علی (ع)

حضرت علی (ع)، هنگامی که به سوی کوفه می آمدند ، وارد شهر انبار شدند که‏ مردمش ایرانی بودند. کدخدایان و کشاورزان خرسند بودند که خلیفه محبوبشان از شهر آنها عبور می‏ کند ، به استقبالشان شتافتند .
هنگامی که مرکب امام علی(ع) به راه افتاد، آن ها در جلو مرکب شروع کردند به دویدن .حضرت علی(ع) آن ها را طلبیدند و پرسیدتد :
چرا می‏ دوید ، این چه کاری است که انجام می دهید!؟
پاسخ دادند:
این یک نوع احترامی است که ما نسبت به امرا خود انجام میدهیم . این سنت و یک نوع ادبی است که در میان ما معمول‏ بوده است .
 حضرت فرمودند:این کار، شما را در دنیا به رنج می‏ اندازد و در آخرت به شقاوت‏ می‏ کشاند . همیشه از این گونه کارها که شما را پست و خوار می‏ کند، خودداری‏ کنید . بعلاوه این کارها چه فایده‏ ای به حال آن افراد دارد ؟ 239 - امام علی (ع)



 
فرازهایی از عهدنامه ای که حضرت علی (ع) براى مالک اشتر نخعى رحمه الله نوشتند ، (هنگامى که او را درسال 39 هجرى حاکم مصر و توابع آن نمودند) :

1- با همه دوست و مهربان باش . مبادا هرگز چون حیوان شکاری باشی که خوردن آنان را غنیمت دانی ، زیرا مردم دو دسته ‏اند ، دسته ‏ای برادر دینی تو و دسته دیگر همانند تو در آفرینش می‏باشند .

2- بر بخشش دیگران پشیمان مباش و از کیفر کردن شادی مکن .  از خشمی که میتوانی از آن رها گردی شتاب نداشته باش . به مردم نگو به من فرمان داده اند و من نیز فرمان می‏دهم پس باید اطاعت شود ، که اینگونه خود بزرگ بینی دل را فاسد و دین را پژمرده و موجب زوال نعمت‏هاست. اگر با مقام و قدرتی که داری دچار تکبّر یا خود بزرگ بینی شدی ، به بزرگی حکومت پروردگار که برتر از تو است بنگر که تو را از آن سرکشی نجات می‏دهد و تند روی تو را فرو می‏ نشاند و عقل و اندیشه ‏ات را به جایگاه اصلی باز می‏گرداند .

3- دوست داشتنی ‏ترین چیزها در نزد تو در حق میانه ‏ترین و در عدل فراگیرترین و در جلب خشنودی مردم گسترده ‏ترین باشد ، که همانا خشم عمومی مردم ، خشنودی خواص را از بین می‏برد ، امّا خشم خواص را خشنودی همگان بی ‏أثر می‏کند . خواصّ جامعه ، همواره بار سنگینی را بر حکومت تحمیل می‏کنند ، زیرا در روزگار سختی یاری شان کمتر و در اجرای عدالت از همه ناراضی ‏تر و در خواسته ‏هایشان پافشارتر و در عطا و بخشش‏ها کم سپاس‏تر و به هنگام منع خواسته‏ ها دیر عذر پذیرتر و در برابر مشکلات کم استقامت‏ تر می‏باشند. در صورتی که ستون‏های استوار دین و اجتماعات پرشور مسلمین و نیروهای ذخیره دفاعی عموم مردم می‏باشند ، پس به آنها گرایش داشته و اشتیاق تو با آنان باشد .

4- هرگز نیکو کار و بدکار در نظرت یکسان نباشند ، زیرا نیکوکاران در نیکوکاری بی‏ رغبت و بدکاران در بد کاری تشویق می‏گردند ، پس هر کدام از آنان را بر أساس کردارشان پاداش ده . بدان ای مالک هیچ وسیله ‏ای برای جلب اعتماد والی به رعیّت بهتر از نیکوکاری به مردم و تخفیف مالیات و عدم اجبار مردم به کاری که دوست ندارند ، نمی‏باشد ، پس در این راه آنقدر بکوش تا به وفاداری رعیّت ، خوشبین شوی ، که این خوشبینی رنج طولانی مشکلات را از تو بر می‏دارد ، پس به آنان که بیشتر احسان کردی بیشتر خوشبین باش ، و به آنان که بد رفتاری کردی بد گمان‏تر باش . آداب پسندیده ‏ای را که بزرگان این امّت به آن عمل کردند و ملّت اسلام با آن پیوند خورده ، و رعیّت با آن اصلاح شدند بر هم مزن ، و آدابی که به سنّت‏های خوب گذشته زیان وارد می‏کند ، پدید نیاور ، که پاداش برای آورنده سنّت ، و کیفر آن برای تو باشد که آنها را در هم شکستی. با دانشمندان ، فراوان گفتگو کن ، و با حکیمان فراوان بحث کن ، که مایه آبادانی و اصلاح شهرها ، و برقراری نظم و قانونی است که در گذشته نیز وجود داشت .

5- از میان مردم ، برترین فرد نزد خود را برای قضاوت انتخاب کن ، کسانی که مراجعه فراوان ، آنها را به ستوه نیاورده و برخورد مخالفان با یکدیگر او را خشمناک نسازد ، در اشتباهاتش پافشاری نکند ، و بازگشت به حق پس از آگاهی برای او دشوار نباشد ، طمع را از دل ریشه کن کند ، و در شناخت مطالب با تحقیقی اندک رضایت ندهد، و در شبهات از همه با احتیاطتر عمل کند، و در یافتن دلیل اصرار او از همه بیشتر باشد، و در مراجعه پیاپی شاکیان خسته نشود ، در کشف امور از همه شکیباتر ، و پس از آشکار شدن حقیقت ، در فصل خصومت از همه برنده ‏تر باشد ، کسی که ستایش فراوان او را فریب ندهد، و چرب زبانی او را منحرف نسازد و چنین کسانی بسیار اندکند.پس از انتخاب قاضی، هر چه بیشتر در قضاوت‏های او بیندیش ، و آنقدر به او ببخش که نیازهای او بر طرف گردد ، و به مردم نیازمند نباشد ، و از نظر مقام و منزلت آنقدر او را گرامی دار که نزدیکان تو ، به نفوذ در او طمع نکنند ، تا از توطئه آنان در نزد تو در أمان باشد . در دستوراتی که دادم نیک بنگر که همانا این دین در دست بدکاران اسیر گشته بود ، که با نام دین به هوا پرستی پرداخته ، و دنیای خود را به دست می‏آوردند .

6- هرگز تلاش و رنج کسی را به حساب دیگری نگذاشته و ارزش خدمت او را ناچیز مشمار ، تا شرافت و بزرگی کسی موجب نگردد که کار کوچکش را بزرگ بشماری ، یا گمنامی کسی باعث شود که کار بزرگ او را ناچیز بدانی .

7- در امور کارمندانت بیندیش و پس از آزمایش به کارشان بگمار . با میل شخصی و بدون مشورت با دیگران آنان را به کارهای مختلف وادار نکن ، زیرا نوعی ستمگری و خیانت است . کارگزاران دولتی را از میان مردمی با تجربه و با حیا ، از خاندان‏ های پاکیزه و با تقوی ، که در مسلمانی سابقه درخشانی دارند انتخاب کن ، زیرا اخلاق آنان گرامی ‏تر ، و آبرویشان محفوظ تر ، و طمع و روزی‏ شان کمتر ، و آینده نگری آنان بیشتر است . سپس روزی فراوان بر آنان ارزانی دار ، که با گرفتن حقوق کافی در اصلاح خود بیشتر می‏کوشند ، و با بی‏ نیازی ، دست به اموال بیت المال نمی‏زنند ، و اتمام حجّتی است بر آنان اگر فرمانت را نپذیرند یا در امانت تو خیانت کنند . سپس رفتار کارگزاران را بررسی کن ، و جاسوسانی راستگو ، و وفا پیشه بر آنان بگمار ، که مراقبت و بازرسی پنهانی تو از کار آنان ، سبب امانت داری ، و مهربانی با رعیّت خواهد بود . از همکاران نزدیکت سخت مراقبت کن و اگر یکی از آنان دست به خیانت زد ، و گزارش جاسوسان تو هم آن خیانت را تأیید کرد ، به همین مقدار گواهی قناعت کرده او را با تازیانه کیفر کن ، و آنچه از اموال که در اختیار دارد از او  پس گیر ، سپس او را خوار دار و خیانتکار بشمار و طوق بد نامی به گردنش بیفکن .

 
http://s9.picofile.com/file/8366530492/malek.jpg
 
8 - بخشی از وقت خود را به کسانی اختصاص ده که به تو نیاز دارند ، تا شخصا به امور آنان رسیدگی کنی و در مجلس عمومی با آنان بنشین و در برابر خدایی که تو را آفریده فروتن باش و سربازان و یاران و نگهبانان خود را از سر راهشان دور کن تا سخنگوی آنان بدون اضطراب در سخن گفتن با تو گفتگو کند ، من از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم بارها شنیدم که می‏فرمود:( ملّتی که حق ناتوانان را از زورمندان ، بی اضطراب و بهانه‏ ای باز نستاند ، رستگار نخواهد شد) پس درشتی و سخنان ناهموار آنان را بر خود هموار کن ، و تنگ خویی و خود بزرگ بینی را از خود دور ساز تا خدا درهای رحمت خود را به روی تو بگشاید ، و تو را پاداش اطاعت ببخشاید ، آنچه به مردم می‏بخشی بر تو گوارا باشد و اگر چیزی را از کسی باز می‏داری با مهربانی و پوزش خواهی همراه کن

9 - مبادا هرگز با خدمت‏هایی که انجام دادی بر مردم منّت گذاری ، یا آنچه را انجام داده ‏ای بزرگ بشماری ، یا مردم را وعده‏ ای داده ، سپس خلف وعده نمایی . منّت نهادن ، پاداش نیکوکاری را از بین می‏برد و کاری را بزرگ شمردن نور حق را خاموش گرداند ، و خلاف وعده عمل کردن ، خشم خدا و مردم را بر می‏ انگیزاند که خدای بزرگ فرمود: دشمنی بزرگ نزد خدا آن که بگویید و عمل نکنید .

10 - همانا زمامداران را خواص و نزدیکانی است که خود خواه و چپاول گرند و در معاملات انصاف ندارند ، ریشه ستمکاریشان را با بریدن اسباب آن بخشکان و به هیچ کدام از اطرافیان و خویشاوندانت زمین واگذار مکن . به گونه‏ ای با آنان رفتار کن که قرار دادی به سودشان منعقد نگردد که به مردم زیان رساند، مانند آبیاری مزارع، یا زراعت مشترک، که هزینه‏ های آن را بر دیگران تحمیل کنند، در آن صورت سودش برای آنان، و عیب و ننگش در دنیا و آخرت برای تو خواهد ماند . حق را به صاحب حق ، هر کس که باشد ، نزدیک یا دور ، بپرداز ، و در این کار شکیبا باش ، و این شکیبایی را به حساب خدا بگذار ، گر چه اجرای حق مشکلاتی برای نزدیکانت فراهم آورد ، تحمّل سنگینی آن را به یاد قیامت بر خود هموار ساز و هر گاه رعیّت بر تو بد گمان گردد ، عذر خویش را آشکارا با آنان در میان بگذار و با این کار از بدگمانی نجاتشان ده ، که این کار ریاضتی برای خود سازی تو ، و مهربانی کردن نسبت به رعیّت است ، و این پوزش خواهی تو آنان را به حق وامی‏دارد .
جهت ملاحظه متن عهد نامه، اینجا کلیک بفرمایید.